انواع مختلف پنل OLED
اخبار علمی و فناوری -OLEDها (Organic Light Emitting Diode) که از پلیمرهای ساطعکنندهی نور تشکیل شدهاند، نمایشگرهایی نازک و کممصرف هستند که انواع مختلفی از آن ساخته شده اند و در مطلب زیر به آنها اشاره می کنیم.
ماتریس فعال، ماتریس غیرفعال، شفاف، انتشار از بالا، انعطافپذیر و سفید انواع مختلف پنلهای OLED هستند که هر نوع کاربردهای متفاوتی ارائه میدهند.
PMOLED (ماتریس غیرفعال)
PMOLED یا Passive-matrix OLED نوارهای کاتد و لایههای آلی و نوارهای آند دارند که نوارهای آند عمود بر نوارهای کاتد قرار داده شدهاند. تقاطع کاتد و آند پیکسلهایی را تشکیل میدهد که در آن نور ساطع میشود. مدار خارجی جریان را به نوارهای انتخابی آند و کاتد اِعمال و تعیین میکند که کدام پیکسلها روشن و کدام پیکسلها خاموش شوند.
PMOLED (ماتریس غیرفعال)
PMOLED یا Passive-matrix OLED نوارهای کاتد و لایههای آلی و نوارهای آند دارند که نوارهای آند عمود بر نوارهای کاتد قرار داده شدهاند. تقاطع کاتد و آند پیکسلهایی را تشکیل میدهد که در آن نور ساطع میشود. مدار خارجی جریان را به نوارهای انتخابی آند و کاتد اِعمال و تعیین میکند که کدام پیکسلها روشن و کدام پیکسلها خاموش شوند.
ساخت پنلهای PMOLED آسان است؛ اما انرژی بیشتری از سایر انواع OLED مصرف میکنند که عمدتاً بهدلیل برق موردنیاز برای مدار خارجی است. PMOLED برای نمایش محتوای متنی کارآمد است و برای نمایشگرهای کوچک مانند نمایشگر گوشیها و دستگاههای پرتابل و پخشکنندههای MP3 استفاده میشوند. البته حتی با وجود مدار خارجی، OLEDهای ماتریس غیرفعال درمقایسهبا LCDها همچنان انرژی کمتری مصرف میکنند.
انواع مختلف پنل OLED
AMOLED (ماتریس فعال)
AMOLED یا Active-matrix OLED لایههای کاملی از کاتد و مولکولهای آلی و آند دارد که لایه آند روی یک آرایه ترانزیستور لایهنازک (TFT) قرار گرفته است. این آرایه ماتریسی را تشکیل میدهد که تعیینکنندهی روشن یا خاموش شدن هر پیکسل است. آرایهی TFT به انرژی کمتری از مدارهای خارجی نیاز دارد، پنلهای AMOLED انرژی کمی مصرف میکنند؛ بنابراین، برای نمایشگرهای بزرگتر کارآمدتر هستند. علاوهبراین، امولدها نرخ نوسازی بالایی دارند و برای پخش ویدئو مناسب هستند.
بهترین کاربردهای پنلهای AMOLED را میتوان مانیتورهای کامپیوتری و تلویزیونهای بزرگ و تابلوهای الکترونیکی یا تبلیغاتی معرفی کرد.
OLED شفاف
OLEDهای شفاف یا Transparent فقط اجزای شفاف (زیر لایه و کاتد و آند) را دارند و وقتی خاموش میشوند، تا ۸۵ تصویر پشتی آن قابلمشاهده است. پنلهای OLED شفاف میتوانند از نوع ماتریس فعال یا غیرفعال باشند و هنگامیکه روشن میشوند، نور میتواند در هر دو جهت عبور کند.
از این فناوری میتوان برای نمایشگرهای هدآپ یا نمایشگرهایی که اطلاعات را در جلوِ دید بیننده نمایش میدهند، استفاده کرد. نمایشگرهای هدآپ ابتدا برای هواپیماهای نظامی طراحی شده بودند؛ ولی امروزه در هواپیماهای تجاری و تانک و وسایل دیگر مانند خودروها نیز استفاده میشوند.
OLED انتشار از بالا
OLEDهای با تابش از بالا یا Top-emitting OLED یا در نوع مات یا در نوع بازتابنده تولید میشوند و برای طراحی ماتریس فعال مناسب هستند. این فناوری ممکن است در کارتهای هوشمند دارای نمایشگر یا پیجرها استفاده شود.
OLED تاشو
OLEDهای تاشو با Foldable زیرلایههایی دارند که از فویلهای فلزی یا پلاستیک بسیار انعطافپذیر ساخته شدهاند. این پنلها بسیار سبک و بادوام هستند و استفاده از آنها در دستگاههایی مانند گوشیها و دستگاههای پرتابل میتواند خطر شکستگی را کاهش دهد. پنلهای OLED تاشو را بهطوربالقوه میتوان به پارچه وصل کرد تا لباسهای هوشمندی همراه با تراشهی کامپیوتری و گیرندهی GPS تولید کرد.
WOLED (سفید)
LEDهای سفید یا White نور سفیدی را منتشر میکنند که روشنتر و یکنواختتر و کارآمدتر از نور ساطعشدهی لامپهای فلورسنت است. در این پنل، عناصر رنگهای قرمز و سبز و آبی باهم ترکیب میشوند و با عبور جریان از آنها، این عناصر نور سفید تولید میکنند. این نور سفید از یک فیلتر رنگی عبور میکنند تا عناصر پیکسل قرمز و سبز و آبی تولید شوند.
تکنولوژی White OLED در نگاه اول کمی عجیب بهنظر میرسد. چرا وقتی سه رنگ داریم، باید با ترکیبشان نور سفید و دوباره با عبور آن از فیلتر رنگ خاصی بسازیم؟ مسئله این است که این تکنولوژی چند مزیت دارد. نور سفید تولیدشده در این روش پایدارتر و تغییر رنگ در آن کمتر محتمل است. بهگفتهی مسئولان الجی، این روش هزینهی تولید کمتری نیز دارد. همچنین، در WOLED تولید نمایشگرهایی با اندازههای مختلف سادهتر است.